Nunasiffiup piumasaqaatai

Danmarkimut nunasisarneq tasamani innuttaasut akornanni politikkikkut oqallinnermi initunerpaat ilagilersimagaat nalunngilarput. Qallunaarpassuit isumaqarput inuiannit allaneersut danmarkimut nunasisartut amerlavallaartut, tamannalu pissutigalugu nunasisarnermut inatsisiliortarneq sukannernerulersikkiartorneqarsimavoq, pingaartumillu danmarkimut nunasiniaraanni piumasaqaatit inornarluinnarluinnangajattut naammassiniagassanngortinneqarsimapput.

Sukaterinerit ilagaat, innuttaaqatigut maani nunami inunngorsimasut taamaattorli danmarkimut nunassissimasut nakorsiartillutik oqalutseqarniarunik nammineq akiliuteqartalissasut. Taama piumasaqalersaarneq soorunami oqallinnermik pilersitsivoq, qallunaammi politikeriisa iliuuseriniagaat paasinartumik isumaqatigineqanngilaq.

Nunarput inuilu danmarkip naalagaaffianut ilaanerarlugit politikerinit inunniillu nuimasunit tulluusimaarutiginiarneqartaqimmat, apeqqutigerusunnarsivoq:

Danmarkimut nunassikkuma naalagaaffimmullu innuttaasuullunga, paarlattuanillu qallunaaq Nunatsinnut nunassippat aammalu uattulli naalagaaffimmut innuttaasuulluni, taava suna assigiinngissutigaarput?

Naalagaaffiup inatsisaa tunngaviusoq naapertussagaanni pisinnaatitaaffeqarnikkut assigiinngissuteqarunanngikkaluarpugut, assigiinngissutaasorli tassaaginnarpoq danmarki namminersortuugami uagullu taassuma ataani suli "nakkutigisaalluta", tamannarpiarlu pissutigalugu suli "oqaasissaqannginneruvugut".

Inuttaaqatigut uagutsitut oqaasillit danmarkimi nakorsiartillutik oqalutsinut akiliuteqartalernissaat pillugu oqallinneq inatsisartuni oqallisigineqartoq tusarnaarlugu ima paasinarpoq, qallunaat politikeriisa iliuuseriniagaat uagut naalakkersuisutta soriarsinnaanagulu iliuuseqarfigisinnaanngikkaat. Oqartoqaannarpormi: Inussiarnersumik saaffiginnissutigiumaarparput iliuuseriniarneqartoq isumaqatigivallaanngikkipput.

Danmarki, inui politikeriilu nunaminnik qanoq aqutsisssanersut avataaniittuinnaallunga uparuarnianngilara, taamaalioraluaruma nalunnginnakku tusaaniarnavianngikkaannga. Nunami namminersorluinnarluni ingerlasoq qanorlu inatsisiliussanersoq nunap allap innuttaasa aqutsisuisalu akuleruffiginiarsinnaanngilaat.

Akulerunniarnissaminngaanniik eqqartorusunneruvara uagut nunami maani oqaatsinik assigiinngitsunik marlunnik tunngaveqarluta ingerlatsinerput. Ukiorpassuarnimi qallunaat oqaasii "ajaappiaralugit" ingerlavugut, kiisa kinguaariit arlalissuanngorput pissutsit taamaattussaannartut isigalutigit.

Innuttaasut uagut oqaatsitsinnik atuisut Nunatsinni amerlanerussuteqartuaannarmata, ajoraluartumik allamiutut oqalussinnaanngitsut ilikkarsimanngitsullu taakkuulersarput ilinniagaqarnissamut periarfissaqanngitsoortartut. Naak nammineq oqaatsigut pisuussutitta pingaarnerit ilagilluinnaraluaraat, oqaatsitta Nunatsinni qanoq inissisimanerat pissutigalugu innuttaaqaterpassuagut "annaasarpagut". Annaasarpagut qallunaatunngooq ilikkarsimanngimmata!

Paarlattuanik qallunaarpassuit Nunatsinniittartut paasisinnaaniassammatigut suut tamaasa qallunaatut uagullu oqaatsigut atorlugit ingerlappagut. Pisortat sullissiviini, namminersortuni, pisiniarfinni, tusagassiutini, ilami sorpassuarni qallunaat oqaasii Nunatsinni pingaarnerusutullusooq inissisimajuarsimapput, naak qallunaat "naalagaaffimmi innuttaaqatigut" nunami maani ikinnerussuteqaraluaqisut.

Takuuk, ilumut pissaaneqassusii! Uagukulunnguit soorluli naalattussiaannaasugut. Soorluli Nunatsinni qanoq oqaluttassanersugut ilikkagaqarniaruttalu oqaatsit suut atortassanerigut nammineq aalajangigassarinngikkipput. Suut tamarmik qallunaatut uagullu oqaatsitsinnik allataallutillu ingerlanneqarput. Qallunaatoorsinnaanngitsullu ajoraluartumik nakkaannartarput.

Danmarkimut nunassinniaraanni nunap taassuma naalakkersuisuisa inatsisiliortuisalu piumasaqaataat ukiuni makkunani aatsaat taama sakkortutigipput, nunartimmi oqaatsitsillu illersorniarlugit taamaaliorput. Taamaaliornermikkut naqissuseqqippaat danmarkimi najugaqarniaraanni qallunaat oqaasii pingaarnersaasut.

Uagut Nunatsinni eqqartortariaqalerparput nammineq oqaatsigut ulluinnarni inuunitsinni, ineriartornitsinni, ilinniagaqarnitsinni inooqatigiinnitsinnilu qanoq pingaaruteqartigisut. Eqqartortariaqalerparput ilumut marloqiusamik piumasaqaateqarneq pissutigalugu Nunatsinni innuttaasut inuiaqatigiinni qanoq inissisimalertassanersut, qallunaatoorsinnaannginnertik pissutigiinnarlugu.

Eqqartortariaqalerparput qallunaat maanga nunassikkallartartut - amerlanertigut ukiuni marlunni sivikinnerusumilluunniit - Nunatsinniiginnariarlutik aallaqqittartut pillugit suut tamarmik marloqiusamik ingerlatissanerigut aammalu nutserinermut aningaasartuuterpassuit millionilikkaat ukiut tamaasa atortassanerigut.

Namminersorneq angereerparput, politikerertagullu amerlanerit isumaqarput siunissami namminersulivittariaqartugut. Namminersulivinnissaq anguniarutsigu siuariartornissamut sakkussagut pingaarnerpaat tassaapput oqaatsigut. Nunatsinnik ingerlatsinermi oqaatsigut qanoq inissisimassanersut isummerfiginiartigu, taakkuuppummi inuiattut ineriartornitsinni uagutsinnut pingaaruteqarnerpaajuartut.